Xu hướng Logistics Việt Nam nửa cuối năm 2025: Chuyển mình ra sao?

Năm 2025 đánh dấu bước ngoặt quan trọng của ngành Logistics Việt Nam trong bối cảnh kinh tế phục hồi mạnh mẽ và áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt. Chi phí cao, hạ tầng chưa đồng bộ và biến động toàn cầu đòi hỏi doanh nghiệp phải đổi mới nhanh chóng. Đặc biệt, trí tuệ nhân tạo (AI) không còn là lựa chọn mà đã trở thành yếu tố sống còn. Bài viết này sẽ điểm qua xu hướng Logistics Việt Nam nửa cuối năm 2025 và con đường chuyển đổi thiết yếu phía trước.

Nền tảng phục hồi mạnh mẽ của nền kinh tế

Theo số liệu từ Cục Thống kê, trong 4 tháng đầu năm 2025, nền kinh tế Việt Nam cho thấy đà phục hồi mạnh mẽ và rộng khắp:

• Tổng vốn FDI đăng ký đạt 13,82 tỷ USD, tăng 39,9% so với cùng kỳ năm trước.
• Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 276,89 tỷ USD, tăng 15,7%.
• Lượng khách quốc tế đạt 7,67 triệu lượt, tăng 23,8%.

Đầu tư công cũng được đẩy mạnh, góp phần kích hoạt hàng loạt dự án hạ tầng giao thông – Logistics trọng điểm. Đây là những nền tảng quan trọng thúc đẩy nhu cầu dịch vụ Logistics ở cả ba trụ cột: vận tải – kho bãi – phân phối.

Nhìn lại tình hình Logistics 6 tháng đầu năm 2025

Ngành Logistics tăng trưởng 10,8% và đóng góp khoảng 5,17% GDP. Sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển đạt 864 triệu tấn, tăng 13,5%. Luân chuyển hàng hóa toàn ngành đạt mức tăng trưởng hai chữ số, đặc biệt ở lĩnh vực vận tải nội địa và xuất khẩu đường biển.

Tuy nhiên, chi phí Logistics tại Việt Nam vẫn ở mức cao (khoảng 16,5% GDP), so với mức trung bình thế giới 11,6%. Nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu tiếp tục chịu áp lực từ cước vận tải container – đã tăng tới 133,3% so với cùng kỳ năm trước. Các nguyên nhân bao gồm:

• Mất cân đối container rỗng do dòng vận tải lệch chiều.
  
• Tắc nghẽn hạ tầng tại các cảng trọng điểm như Cát Lái, Hải Phòng.
  
• Năng lực vận tải nội địa chưa đáp ứng kịp nhu cầu tăng nhanh từ thương mại điện tử và xuất khẩu.

Những yếu tố này khiến Logistics Việt Nam tăng trưởng nhưng chưa bền vững, đặc biệt trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Logistics tăng trưởng nhanh, nhưng áp lực chưa hề giảm

Những chỉ số kinh tế vĩ mô cho thấy ngành Logistics đã và đang tăng tốc. Dự báo đầu năm của TS. Cấn Văn Lực (tháng 2/2025) nhận định ngành vận tải – kho bãi có thể tăng trưởng 10,8%, đóng góp 5,17% GDP năm 2025.

Tuy nhiên, song song với cơ hội là các thách thức lớn:

• Chi phí Logistics vẫn duy trì ở mức ước tính 16,5% GDP, cao hơn đáng kể so với trung bình thế giới 11,6% (Nguồn: BIDV Research).
  
• Cước vận tải container quốc tế tăng 133,3% so với cùng kỳ năm trước, do mất cân đối container rỗng, chi phí nhiên liệu và gián đoạn vận tải ở các tuyến biển chính (Nguồn: Bloomberg, BIDV Research).
  
• Hạ tầng kết nối vùng – cảng – kho bãi chưa đồng bộ, gây tình trạng quá tải ở một số trung tâm Logistics lớn như TP.HCM, Hải Phòng.

Những vấn đề trên kéo theo áp lực chi phí lớn cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu và các nhà cung cấp dịch vụ Logistics. Nhiều doanh nghiệp nhỏ đang đứng trước rào cản cạnh tranh do thiếu nguồn lực để đầu tư vào công nghệ và vận hành tối ưu.

AI trong xu hướng Logistics: Không còn là câu hỏi “có nên”, mà là “nên bắt đầu từ đâu?”

Từ quý I/2025, các doanh nghiệp Logistics tại Việt Nam đã chuyển từ tâm thế “nghiên cứu công nghệ” sang triển khai thực tế AI trong Logistics. Những doanh nghiệp tiên phong ứng dụng AI ở các khâu:

• Tối ưu tuyến đường vận chuyển thông qua TMS đã có thể giúp giảm thời gian giao hàng và tiết kiệm đến 15–20% chi phí nhiên liệu (Nguồn: Smartlog)
• Phân tích dữ liệu tồn kho: dự báo chính xác nhu cầu và vòng quay hàng hóa theo mùa.
• Giám sát container, đơn hàng theo thời gian thực: hạn chế thất lạc, nâng cao trải nghiệm khách hàng.
• Tự động hóa xử lý đơn hàng, chatbot Logistics: giảm tải cho nhân sự vận hành, rút ngắn thời gian phản hồi.

Trong bối cảnh chi phí tăng, nhân lực khan hiếm, tốc độ và minh bạch ngày càng được khách hàng đề cao. AI không còn là một tùy chọn “cao cấp”, mà đã trở thành điều kiện sống còn.

Câu hỏi “Có nên dùng AI?” đã lỗi thời. Doanh nghiệp cần chuyển sang tư duy thực chiến:

• “Chúng ta có dữ liệu đủ sạch để ứng dụng AI chưa?”
• “Bộ phận nào có thể áp dụng AI ngay lập tức?”
• “Làm sao để tích hợp AI mà không phá vỡ vận hành hiện tại?”

Chuyển đổi số và ứng dụng AI không còn là lợi thế, mà dần trở thành tiêu chuẩn mới trong ngành Logistics, đặc biệt là Thương mại điện tử. AI không thay thế con người, nhưng sẽ tạo ra khoảng cách rõ rệt giữa những doanh nghiệp biết thích nghi và những đơn vị chậm chuyển mình.

Những lực đẩy và lực cản ngắn hạn trong xu hướng Logistics

Lực đẩy

• FDI tăng mạnh trong các lĩnh vực điện tử, thiết bị y tế và công nghiệp phụ trợ – kéo theo nhu cầu Logistics chuyên ngành.
• Đà phục hồi xuất khẩu sang Mỹ, EU, ASEAN và Trung Quốc đang tạo áp lực tích cực lên các chuỗi cung ứng khu vực.
• Dịch vụ Logistics phục vụ du lịch và thương mại điện tử nội địa tăng trưởng hai chữ số nhờ lượng khách quốc tế tăng mạnh và sức mua tiêu dùng phục hồi.

Lực cản

• Chiến tranh thương mại Mỹ – Trung tái diễn, kéo theo rủi ro áp thuế vào hàng hóa từ Việt Nam. Nguy cơ xuất xứ bị điều tra hoặc hàng hóa bị áp thuế ngược vẫn hiện hữu (Nguồn: TS. Cấn Văn Lực, HNLA 2/2025).
• Thiếu hụt nhân lực Logistics có kỹ năng số – một trở ngại lớn trong việc triển khai hệ thống quản trị thông minh.
• Hạ tầng chưa đồng bộ, đặc biệt là kết nối cảng biển – ICD – khu công nghiệp ở các tỉnh vệ tinh TP.HCM và Hà Nội.
• Quy định tải trọng xe và giờ lái xe mới từ luật giao thông đường bộ sửa đổi làm gia tăng chi phí vận tải, ảnh hưởng đến lịch trình và hiệu suất vận chuyển.
• Việc sáp nhập và tái cấu trúc một số tỉnh, thay đổi quy hoạch vùng đòi hỏi doanh nghiệp điều chỉnh kế hoạch Logistics cho phù hợp với thực tế địa chính trị và hạ tầng mới.

Chiến lược nào để bắt kịp xu hướng Logistics nửa cuối 2025

1. Doanh nghiệp cần đầu tư nghiêm túc vào chuyển đổi số, đặc biệt là ứng dụng AI vào tối ưu từng khâu quy trình phức tạp. Như sử dụng hệ thống quản lý kho (WMS), hệ thống quản lý vận tải (TMS) với các thuật toán cấp cao và công nghệ mới.
2. Xây dựng chiến lược “xanh hóa” vận hành Logistics – không chỉ để giảm chi phí năng lượng, mà còn để đáp ứng yêu cầu bắt buộc từ các đối tác quốc tế, đặc biệt là EU và Mỹ.
3. Tái cấu trúc chuỗi cung ứng nội địa, tối ưu hóa tuyến vận chuyển ngắn và trung bình, tận dụng các trung tâm phân phối gần thị trường tiêu dùng thay vì phụ thuộc vào cảng biển xa trung tâm.
4. Tăng cường hợp tác liên doanh hoặc liên kết trong ngành – giữa các doanh nghiệp vận tải, kho bãi và công nghệ – để cùng chia sẻ hạ tầng, dữ liệu và nguồn lực công nghệ.
5. Chuyển đổi số và ứng dụng AI không còn là câu hỏi “có nên hay không”, mà là bài toán “phải làm gì để triển khai hiệu quả ngay từ bây giờ”. Doanh nghiệp cần chủ động xây dựng lộ trình và đầu tư bài bản, tránh bị bỏ lại phía sau trong môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt.
6. Theo dõi sát sao tác động từ các quy định pháp luật mới về giao thông và quy hoạch hành chính địa

Nguồn tham khảo

Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam. (2025, tháng 5). Tình hình kinh tế – xã hội tháng 4 và 4 tháng đầu năm 2025. Thị trường Tài chính Tiền tệ. https://thitruongtaichinhtiente.vn/tinh-hinh-kinh-te-xa-hoi-thang-4-va-4-thang-dau-nam-2025-67491.html

Cấn, V. L. (2025, tháng 2). Kinh tế thế giới và Việt Nam 2024-2025: Cơ hội và thách thức. Hội nghị Hiệp hội Logistics Việt Nam (HNLA).

Smartlog. (2024). Báo cáo nội bộ.

Vneconomy. (2025, tháng 3). Luật giao thông mới 2025 tác động mạnh tới ngành Logistics và chuỗi cung ứng. https://vneconomy.vn/luat-giao-thong-moi-2025-tac-dong-manh-toi-nganh-Logistics-va-chuoi-cung-ung.htm

---